Hoe zag de vleut er vroeger uit. Oude landkaarten
Geschiedenis Best, losse pagina's
Het is even zoeken, maar in feite zien we hier rechts onderin de
Sonseweg en naar boven lopende de Sint Oedenrodeseweg. De dikkere streep
dwars door de tekening is de rijks(tol) weg. Rechts daarvan zien we naar
mijn idee de huidige Vleutstraat naar het noorden lopen. Van Best werd
niet meer getekend dan het kerkje en de tol. Noord van Best lag een heel
nat gebied.
De Vleut in 1850. Vooral rond de Broekdijk werd er nog ontgonnen. Rechts
onderin de tekening is het ook vooraan nog heide. De windmolen, die
voorheen in De Vleut had gestaan, staat in 1850 op de Nieuwstraat, die
toen ook nog "buiten" lag.
Opvallend is dat de Sint Oedenrodeseweg
toen niet echt een enkele weg was. Je had de nodige bochten en afslagen
te nemen om via Best naar Sint Oedenrode te komen. Dat was dan ook de
reden dat Oirschot de Broekdijk had laten aanleggen. Nu konden ze van
het veel belangrijkere Oirschot rechtstreeks naar Sint Oedenrode, zonder
dwars door dat gehucht Best te moeten. Je kon in Best de huizen nog
letterlijk tellen. Dat zijn de zwarte blokjes op de kaart. Opvallend is
dat veel percelen dus geen bebouwing kenden. Men had veel stukjes grond
die her en der verspreid lagen. Op slechts enkele percelen werd een
boerderij gebouwd. Vaak zonder veel land daarbij, want de lapjes grond
lagen overal in de buurt.
De Vleut in 1890.
De verschillende klusters aan velden hadden hun
eigen namen. Helaas weten we van velen al niet meer waar de naam vandaan
kwam. Zo is er nu in De Vleut de Grevenoordseweg. Die liep naar
Grevenoord. Op de kaart in het midden.
Boven de Broekdijk
waren er de verschillende "broeken". Dat zijn natte stukken grond. Dat
terwijl rechts de "Kampen" lagen. De verschillende boerderijen zijn op
de kaart goed te vinden als vierkante zwarte blokjes. Er was noord van
de Broekdijk nog maar een heel klein driehoekje onaangetast gebleven.
Daar liep toen ook nog het laatste originele stroompje.
Links
van de strraatweg is nu ook het spoor tot stand gekomen. Dat spoor trok
heel was percelen uiteen en maakte het de boeren lastig omdat die
hierdoor percelen links en recht van het spoor zagen liggen. Dat moewt
toen een ingrijpende operatie voor de lokale bevolking zijn geweest.
De ontginningen in De Scheeken zijn in 1900 afgerond. Het laatste
driehoekje is gepland met bomen, zodat die de grond droog kunnen
trekken. Grevenoord is kleiner geworden en is nu rechts van de
Koppelstraat te vinden. Rechts onderin is met nog wel druk doende om de
heide te ontginnen. Perceel na perceel wordt aangepakt. De Sint
Oedenordeseweg is nu herkenbaar als een doorgaande weg waar de nodige
afslagen uit zijn gehaald. De Broekdijk is veel minder belangrijk
geworden en is geen hoofdverkeersader meer.
De weg van Zuid naar noord was de Rijksweg (Boschdijk) en van west naar
oost was de belangrijkste route de Sint Oedenrodeseweg geworden.
Grevenoord bestond nog altijd, maar meer en meer begon men het hier "De
Vleut" te noemen. Er was nog altijd een Lage en een Hoge Vleut. Natte
gronden en droge gronden.
De boeren hadden nog altijd heel veel
percelen die vaak niet direct bij de boerderij lagen. Het was een heel
gesleep van materiaal en beesten van de ene naar de andere plak.
Opvallend is hoe weinig boerderijen er in feite in De Vleut stonden.
Slechts op een enkel perceel stond een boerderij. In het Klein Broek
was geen enkele woning. In het Voorste Broek was er één. In Grevenoord
waren slechts enkele woningen gebouwd. Het was vooral een kwestie van
velden die met zandwegen met elkaar verbonden of van elkaar gescheiden
werden. In Verrebest waren alleen wat woningen te vinden langs de wegen
in het zuiden. Dat was aan de Hokkelstraat en de Moust.
KM op
de Nieuwstraat kan nog net gelden voor de Korenmolen. Die zou een jaar
later gesloopt gaan worden en was in 1928 al niet meer actief.
In een hoekje op de MolenHeide was de schietbaan te vinden. Dat is nu aan de Sonseweg gelegen en was toen deel van de heide.
