Wat vastgelegde stukjes geschiedenis
Hier een link naar de geschiedenis van de wijk Kantonnier en hier ook een link naar een serie oude ansichtkaarten van Best.
De schoorsteen van de steenfabriek in 1903.
Er was al ver voor de jaartelling af en toe bewoning van deze omgeving. Zo tussen bossen (zuid) en moeras (noord) was er blijkbaar wel eea te vinden en er zijn dan ook vooral in het vroeger bosrijke gedeelte enkele grafheuvels gevonden. Deze heuvels zijn naar schatting gemaakt rond 1700 jaar voor onze jaartelling. Onder meer vanuit deze grafheuvels zijn vondsten zoals deze gekomen:
Deze opgegraven vaasjes zijn in de hal van het gemeentehuis te bewonderen.
Best lag, als klein en overwegend agrarisch plaatsje, tussen enkele Belgische en Hollandse steden in, maar had zelf geen historische betekenis meer dan dat je er wel eens doorheen kon komen. Lokaal was de beweging van personen en vervoer vooral oost west visa versa. Noord naar zuid was meer voor het bovenregionaal verkeer en betrof vooral doortrekkende reizigers. Best en Oirschot bestonden samen uit zes en later naar verluidt acht herdgangen. Dat waren kleine concentraties van bewoningen. De helft daarvan ligt nu in Best en de andere helft ligt nu in Oirschot. Qua aantal inwoners was Oirschot tot de splitsing altijd de grotere partner. Daar is na de splitising verandering in gekomen omdat Best enorm groeide en Oirschot behoudender bleeft en dus later aanhaakte op de vaart der volkeren.
De precieze ligging van de noord-zuid liggende Romeinse heerbaan is verloren gegaan. Naar men nu denkt, liep deze net over het oostelijke grondgebied van Oirschot.
Oirschot en Best hebben tot 1819 bij elkaar gehoord. De verplaatsing van de kerk, die op de grens van wat nu Best en Oirschot is lag (mogelijk in de nebijheid van de oude romeinse weg), naar het centrum van het plaatsje Oirschot, maakte dat de kerkgang vanuit Best vijf eeuwen lang een behoorlijke onderneming werd. Best wilde daarom al aan het einde van de middeleeuwen alleen verder en uiteindelijk lukte dat in 1819.
Best kwam te liggen aan de doorgaande (tol)weg tussen Eindhoven en Den Bosch en ook de spoorbaan kwam bij Best te liggen. Deze twee verkeersaders maakten het mogelijk dat de ontwikkeling van Best tijdens de industrialisatie veel harder ging dan de ontwikkeling van Oirschot. Oirschot bleef ondanks of misschien wel dankzij een brand in het centrum een mooi centrum houden. In Oirschot is het kerkplein ontstaan nadat bij een brand alle woningen die daar stonden verloren waren gegaan.
In Best floreerde in de 19e eeuw de klompenindustrie en dan met name in De Vleut. Deze industrie ging na 1970 volledig verloren. Het was toen al twintig jaar een verloren strijd. Men liep niet meer op klompen en wat er nog aan klompen gemaakt werd, kon elders goedkoper gemaakt worden.
Er bleef wel een schoenindustrie in Best. De Bata had hier namelijk een enorme fabriek staan en dat was de voornaamste reden voor de grote groei van Best geweest. Deze fabriek had lange tijd zelfs een eigen woonplaats, namelijk Batadorp, dat toen niet tot Best behoorde.
Best verloor door haar zakelijke instelling vrijwel alle mooie historische gebouwen en was bijna een eeuw lang vooral een dorp waar je mooi snel doorheen kon en wilde rijden. Pas sinds enkele jaren, en dan moet u denken aan ongeveer 2015, heeft Best weer een centrum waar het enigszins trots kan zijn. Toch blijft het zo dat de horeca niet zo zeer in het centrum maar meer langs de Hoofdstraat en Nieuwstraat geconcentreerd zit en dat we dus een echt horeca "centrum" missen.
In Best herinnert de naam Boterhoek er nog aan dat er ooit een tweetal boterfabrieken in het centrum van het dorp stonden.
Boterfabriek de Wert
Het gemeentehuis van Best in 1920 en rechts de schoorsteen van Bestse Boter.
Er was ook een steenfabriek in Best die naast het spoor lag. De naam van de wijk waar deze steenfabriek stond is De Leeuwerik. Dat was ooit de naam van de steenfabriek. Bij de bevrijding eind 1944 zijn tientallen Engelsen van het Schotse regiment omgekomen toen de Duitsers er heftig verzet boden.
De schoorsteen van de steenfabriek in 1903.Het mag duidelijk zijn dat er al met al heel wat schoorstenen hun rook braakten in Best. Dat soort industrie is (gelukkig?) verdwenen.
-----------------------------------------------------
Verder was hier ooit een klooster in het centrum en tientallen jaren lang bepaalden vooral de kloosterzusters het straatbeeld in Best. Kijk hier voor gegevens daarover.
------------------------------------------------------
Kijk hier voor leuke informatie over het gemeentehuis. Wist u dat het ooit 'andersom' stond? Ik als bewoner van Best sinds 2000 wist het tot voor kort niet.
------------------------------------------------------
Odulphus, het enige wat Best in de Middeleeuwen nog een beetje op de kaart heeft gezet.
------------------------------------------------------
In het gemeentehuis liggen wat spullen die te maken hebben of zijn geweest van soldaat Joe Mann. Deze heeft vanwege zijn moed en zijn ultieme daad (Hij heeft zich op een handgranaat geworpen waarmee hij het leven van zijn maten redde) de hoogste Amerikaanse militaire (postume) medaille gekregen. Klik hier om er meer van te zien
-----------------------------------------------------
-----------------------------------------------------
-----------------------------------------------------
-----------------------------------------------------
-----------------------------------------------------
-----------------------------------------------------
Een prachtige PDF over Best.
-------------------------------------------------
In 1960 was het nat, heel nat. In de omgeving van het Kruispark stond op een gegeven moment 40 centimeter water in de boerderijen. De bewoners moesten geevacueerd worden.
We kunnen het ons amper indenken, maar als de pompen uitvallen, dan kan dat maar zo nog een keer gebeuren. De schade is dan heel wat groter, want nu ligt hier een hele wijk aan prachtige huizen.
-------------------------------------------
Dat de klompen niet alleen in De Vleut gemaakt werden, bewijst de foto van Adrianus Vogels die op de Hagelaarweg zijn fabriek had liggen. De foto is van 1930.
------------------------------------------
Wat was Best nu eigenlijk in 1960? Niet veel meer dan een paar huizen rondom de kerk. De kerk overigens die toen nog altijd geen spits had. Die was er in 1944 afgeschoten en het heeft lang geduurd voor deze herbouwd kon worden.
Links boven zien we de Oranjestraat met midden in die straat de punt van de voorgevel van Oranjestraat 30/32 Spijkerhoek. Het huis werd in 1936 gebouwd.
Na de oorlog werden er nog geallieerde soldaten in gelegerd. Een salondeur die door hen vernield was, was in 2010 nog altijd niet gerepareerd. Het huis was overigens in 2010 nog vrijwel in originele staat. Helaas bestaat er de wens om het huis te slopen en er appartementen te realiseren. Er ligt immers een forse tuin achter. Juist vanwege de wens om te ontwikkelen is de 100 jaar oude boomgaard achter het huis in 2010 verwijderd.
De vraagprijs lag met 1,6 miljoen euro fors boven het bod dat ik in 2010 gedaan heb. Ik had het huis willen behouden maar daarvoor was dan wel 300.000 euro aan verbouwingskosten nodig. Het gat tussen de vraagprijs en mijn bod bleef daarom te groot.
--------------------------------------------
Dit beeld heeft in de loop van de tijd op heel wat plekken rond het kruispunt Nieuwstraat, Oude Rijksweg en Sint Oedenrodeseweg gestaan. De wegen werden steeds breder, de snelweg werd gegraven, etc. etc. Iedere keer moest dit beeld weer verplaatst worden. Ergens voor 1970 was het beeld bij een verplaatsing beschadigd geraakt. Kijkt u maar eens naar de rechterhand van het beeld.
Als u goed kijkt ziet u dat die hand 'raar' is. De arm is te lang en de hand op zijn minst 'vreemd'.
De reden daarvoor is simpel. De hand was bij een verplaatsing afgebroken. Een slimme bouwvakker heeft toen een plastic handschoen gepakt en deze met gipsbeton volgestort. Wat u dus ziet, is in feite die volgelopen handschoen van deze amateurreparateur. Het beeld is daarna gewoon opgehangen.
Toen het beeld op zijn huidige plek gezet is, is de hand eerst weer vakkundig gerepareerd. U ziet dat hieronder.
